Ngữ Văn 7
Cuộc chia tay của những con búp bê- Khánh Hoài
Truyện Cuộc chia tay của những con búp bê của Khánh Hoài đạt giải nhì, trích trong tuyển tập thơ văn được giải thưởng cuộc thi viết về quyền trẻ em do Viện Khoa học giáo dục tổ chức cứu trợ trẻ em Thụy Điển – 1992.Truyện viết về cuộc chia tay đầy xúc động và những tình cảm chân thành của hai anh em ruột khi gia đình tan vỡ. Nhân vật chính là Thành và Thủy.
Tác Phẩm “Cuộc chia tay của những con búp bê”- Khánh Hoài
Mẹ tôi, giọng khản đặc, từ trong màn nói vọng ra:
-Thôi, hai đứa liệu mà đem chia đồ chơi ra đi.
Vừa nghe thấy thế, em tôi bất giác run lên bần bật, kinh hoàng đưa cặp mắt tuyệt vọng nhìn tôi. Cặp mắt đen của em lúc này buồn thăm thẳm, hai bờ mi đã sưng mọng lên vì khóc nhiều.
Đêm qua, lúc nào chợt tỉnh, tôi cũng nghe tiếng nức nở, tức tởi của em. Tôi cứ phải cắn chặt môi để khỏi bật lên tiếng khóc to, nhưng nước mắt cứ tuôn ra như suối, ướt đầm cả gối và hai cánh tay áo.
Sáng nay dậy sớm, tôi khẽ mở cửa rón rén đi ra vườn, ngồi xuống gốc cây hồng xiêm. Chợt nghe tiếng động phía sau, tôi quay lại: em tôi đã theo ra từ lúc nào. Em lặng lẽ đặt tay lên vai tôi. Tôi kéo em ngồi xuống và khẽ vuốt lên mái tóc.
Chúng tôi cứ ngồi im như vậy. Đằng đông, trời hửng dần. những bông hoa thược dược trong vườn đã thoáng hiện trong màn sương sớm và bắt đầu khoe bộ cánh rực rỡ của mình. Lũ chim sâu nhảy nhót trên cành và chiêm chiếp kêu. Ngoài đường, tiếng xe máy, tiếng ô tô và tiếng nói chuyện của những người đi chợ mỗi lúc một ríu ran. Cảnh vật vẫn cứ như hôm qua, hôm kia thôi mà sao tai họa giáng xuống đầu anh em tôi nặng nề thế này .
Gia đình tôi khá giả. Anh em tôi rất thương nhau. Phải nói em tôi rất ngoan. Nó lại khéo tay nữa. Hồi còn học lớp Năm, có lần tôi đi đá bóng, bị xoạc một miếng áo rất to. Sợ mẹ đánh, tôi cứ ngồi lì ngoài bãi không dám về. Nghe lũ bạn mách, em đã đem kim chỉ ra tận sân vận động. Nó bảo:
-Anh cởi áo ra, em và lại cho. Em vá khéo, mẹ không biết được đâu.
Nhìn bàn tay mảnh mai của em dịu dàng đưa mũi kim thoăn thoắt, không hiểu sao tôi thấy ân hận quá. Lâu nay, mải vui chơi bè bạn, chẳng lúc nào tôi chú ý đến em… Từ đấy, chiều nào tôi cũng đi đón em. Chúng tôi nắm tay nhau vừa đi vừa trò chuyện.
Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
Nhưng không, có tiếng dép lẹp kẹp trong nhà và tiếng mẹ tôi:
– Thằng Thành, con Thủy đâu?
Chúng tôi giật mình, líu ríu dắt nhau đứng dậy
– Đem chia đồ chơi ra đi! – Mẹ tôi ra lệnh. Thủy mở to đôi mắt như người mất hồn, loạng choạng bám vào cánh tay tôi. Dìu em vào trong nhà, tôi bảo
– Không phải chia nữa. Anh cho em tất.
Tôi nhắc lại hai ba lần, Thủy mới giật mình nhìn xuống. Em buồn bã lắc đầu:-Không, em không lấy. Em để hết lại cho anh.
-Lằng nhằng mãi. Chia ra! – Mẹ tôi quát và giận dữ đi về phía cổng.
Em tôi sụt sịt bảo:
-Thôi thì anh cứ chia ra vậy.
Đồ chơi của chúng tôi cũng chẳng có nhiều. Tôi dành hầu hết cho em: bộ tú lơ khơ, bàn cá nhựa, những con ốc biển và bộ chỉ màu. Thủy chẳng quan tâm đến chuyện đó, mắt nó cứ ráo hoảnh nhìn vào khoảng không, thỉnh thoảng lại nấc lên khe khẽ. Nhưng khi tôi vừa lấy hai con búp bê từ trong tủ ra, đặt sang hai phía thì em bỗng tru tréo lên giận dữ:
-Anh lại chia rẽ con Vệ Sĩ với con Em Nhỏ ra à? Sao anh ác thế!
Tôi nhìn em buồn bã:
– Thì anh đã nói với em rồi. Anh cho em tất cả.
Tôi đặt con Vệ Sĩ vào cạnh con Em Nhỏ giữa đống đồ chơi của Thủy. Cặp mắt em dịu lại, nhưng chợt nghĩ ra điều gì, em lại kêu lên:
– Nhưng như vậy lấy ai gác đêm cho anh?
Tôi nhếch mép cười cay đắng. Trước đây có thời kì tôi toàn mê ngủ thấy ma. Thủy bảo: “Để em bắt con Vệ Sĩ gác cho anh”.
Em buộc con dao díp vào lưng con búp bê lớn và đặt ở đầu giường tôi. Đêm ấy, tôi không chiêm bao thấy ma nữa. Từ đấy, tối tối, sau khi học xong bài, Thủy lại “võ trang” cho con Vệ Sĩ và đem đặt trên đầu giường tôi. Buổi sáng, em tháo dao ra, đặt nó về chỗ cũ, cạnh con Em Nhỏ. Hai con quàng tay lên vai nhau thân thiết. Từ khi về nhà tôi, chúng chưa phải xa nhau ngày nào, nên bây giờ thấy tôi đem chia chúng ra, Thủy không chịu đựng nổi. Chúng tôi cứ ngồi thừ ra, chẳng muốn chia bôi cũng chẳng muốn thu lại nữa. Một lát sau, em tôi đem đặt hai con búp bê về chỗ cũ. Chúng lại thân thiết quàng tay lên vai nhau và âu yếm ngước nhìn chúng tôi. Thủy bỗng trở nên vui vẻ:
-Anh xem chúng đang cười kìa!
Tôi cố vui vẻ theo em, nhưng nước mắt đã ứa ra.
Bỗng Thủy lại xịu mặt xuống:
-Sao bố mãi không về nhỉ? Như vậy là em không được chào bố trước khi đi.
Tôi nhìn sang cửa phòng bố. Mấy ngày rồi, bố vẫn biệt tăm. Tôi xót xa nhìn em. Bao giờ nó cũng chu đáo và hiếu thảo như vậy.
-Hay anh dẫn em đến trường một lát.
Tôi đứng dậy, lấy chiếc khăn mặt ướt đưa cho em. Thủy lau nước mắt rồi soi gương, chải lại tóc. Anh em tôi dẫn nhau ra đường. Em nắm chặt tay tôi và nép sát vào như những ngày còn nhỏ. Chúng tôi đi chầm chậm trên con đường đất đỏ quen thuộc của thị xã quê hương. Đôi lúc, đột nhiên em dừng lại, mắt cứ nhìn đau đáu vào một gốc cây hay một mái nhà nào đó, toàn những cảnh quen thuộc trên con đường chúng tôi đã đi lại hàng nghìn lần từ thuở ấu thơ
Gần trưa, chúng tôi mới ra đến trường học. Tôi dẫn em đến lớp 4B. Cô giáo Tâm đang giảng bài. Chúng tôi đứng nép vào một gốc cây trước lớp. Em cắn chặt môi im lặng, mắt lại đăm đăm nhìn khắp sân trường, từ cột cờ đến tấm bảng tin và những vạch than vẽ ô ăn quan trên hè gạch. Rồi em bật lên khóc thút thít.
-Ôi, em Thủy! – Tiếng kêu sửng sốt của cô giáo làm tôi giật mình.
Em tôi bước vào lớp:
-Thưa cô, em đến chào cô… – Thủy nức nở
Cô Tâm ôm chặt lấy em:
– Cô biết chuyện rồi. Cô thương em lắm!
Và cô quay xuống lớp:
-Bố mẹ bạn Thủy bỏ nhau. Thủy phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.
Một tiếng “ồ” nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Đã có tiếng khóc thút thít của mấy đứa bạn thân. Vài đứa mạnh dạn bỏ chỗ ngồi, đi lên nắm chặt lấy tay em tôi như chẳng muốn rời. Toàn những bạn đánh chuyền, đánh chắt, có cái kẹo, quả táo cũng để dành phần nhau trong suốt mấy năm qua…
Cô giáo Tâm gỡ tay Thủy, đi lại phía bục, mở cặp lấy một quyển sổ cùng với chiếc bút máy nắp vàng đưa cho em tôi và nói:
-Cô tặng em. Về trường mới, em cố gắng học tập nhé!
Em đặt vội quyển sổ và cây bút lên bàn:
– Thưa cô, em không dám nhận… em không được đi học nữa.
– Sao vậy? – Cô Tâm sửng sốt.
– Nhà bà ngoại em ở xa trường học lắm. Mẹ em bảo sẽ sắm cho em một thúng hoa quả để ra chợ ngồi bán.
“ Trời ơi !”, cô giáo tái mặt và nước mắt giàn giụa. Lũ nhỏ cũng khóc mỗi lúc một to hơn. Cuối cùng, sợ làm ảnh hưởng đến giờ học, em tôi ngửng đầu lên, nức nở:
-Thôi, em chào cô ở lại. Chào tất cả các bạn, tôi đi.
Tôi dắt em ra khỏi lớp. Nhiều thầy cô ngừng giảng bài, ái ngại nhìn theo chúng tôi. Ra khỏi trường, tôi kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vàng ươm trùm lên cảnh vật.
Vừa tới nhà, tôi đã nhìn thấy một chiếc xe tải đỗ trước cổng. Mấy người hàng xóm đang giúp mẹ tôi khuân đồ đạc lên xe Cuộc chia tay đột ngột quá. Thủy như người mất hồn, mặt tái xanh như tàu lá. Em chạy vội vào trong nhà mở hòm đồ chơi của nó ra. Hai con búp bê tôi đã đặt gọn vào trong đó. Thủy lấy con Vệ Sĩ ra đặt lên giường tôi, rồi bỗng ôm ghì lấy con búp bê, hôn gấp gáp lên mặt nó và thì thào:
Vệ Sĩ thân yêu ở lại nhé! Ở lại gác cho anh tao ngủ nhé! Xa mày, con Em Nhỏ sẽ buồn lắm đấy, nhưng biết làm thế nào…
Em khóc nức lên và chạy lại nắm tay tôi dặn dò:
Anh ơi! Bao giờ áo anh có rách, anh tìm về chỗ em, em vá cho, anh nhé…
Tôi khóc nấc lên. Mẹ tôi từ ngoài đi vào. Mẹ vuốt tóc tôi và nhẹ nhàng dắt tay em ThủyĐi thôi con.
Qua màng nước mắt, tôi nhìn theo mẹ và em trèo lên xe. Bỗng em lại tụt xuống chạy về phía tôi, tay ôm con búp bê. Em đi nhanh về chiếc giường, đặt con Em Nhỏ quàng tay vào con Vệ Sĩ.
Em để nó ở lại – Giọng em ráo hoảnh – Anh phải hứa với em không bao giờ để chúng nó ngồi cách xa nhau. Anh nhớ chưa? Anh hứa đi
Anh xin hứa
Tôi mếu máo trả lời và đứng như chôn chân xuống đất, nhìn theo cái bóng bé nhỏ liêu xiêu của em tôi trèo lên xe. Chiếc xe tải rồ máy, lao ra đường và phóng đi mất hút.
Tình thương của Thành dành cho em còn thể hiện trong việc Thành dẫn em đến trường để chào từ biệt bạn bè. Ra khỏi trường, Thành kinh ngạc khi thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật. Chi tiết này làm nổi bật hoàn cảnh đáng thương của hai em. Đáng lẽ nỗi buồn của hai em phải được mọi người quan tâm chia sẻ nhưng mọi người vẫn dửng dưng như không có chuyện gì xảy ra. Điều này càng làm tăng thêm tâm trạng xót xa, buồn tủi của hai em.
Tình cảm giữa hai anh em Thành và Thuỷ được thể hiện rất cảm động trong truyện Cuộc chia tay của những con búp bê. Hai anh em rất yêu thương nhau, luôn lo lắng cho nhau và biết hi sinh cho nhau. Nhưng nghịch cảnh trớ trêu lại đẩy cả hai vào một nỗi bất hạnh. Những tình cảm trong sáng của tuổi thơ đã được thể hiện một cách cảm động qua các chi tiết trong truyện:
– Thành đi chơi bóng, không may bị rách một mảng ảo. Em không dám về nhà vì sợ mẹ đánh. Nghe bạn của Thành nói lại, Thuỷ đã mang kim chỉ ra chỗ Thành chơi để khâu áo cho anh. Những lời Thuỷ nói với Thành thật hồn nhiên, trong sáng: “Anh cởi áo ra, em vá lại cho. Em vá khéo, mẹ không biết được đâu”. Sự quan tâm của Thuỷ khiến Thành nhận ra một điều là lâu nay Thành chỉ lo chơi đùa với dám bạn mà quên mất là mình có một người em gái. Thành cảm thấy ân hận vì điều đó và từ đó, Thành mới biết quan tâm đến em và chiều nào cũng đón em.
– Khi hai anh em sắp chia tay nhau vì cuộc li dị của cha mẹ, Thành biết được nỗi buồn và tuyệt vọng của Thuỷ. Thành cũng xót xa không kém khi phải xa em, xa mẹ. Những câu văn diễn tả tâm trạng của hai anh em càng làm cho người đọc ngậm ngùi: “Cặp mắt đen của em lúc này buồn thăm thẳm, hai bờ mi đã sưng lên vì khóc nhiều” và “Tôi phải cắn chặt môi để khỏi bật lên tiếng khóc to, nhưng nước mắt cứ tuôn ra như suối, đẫm ướt cả gối và hai canh-tay áo”.
– Khí mẹ bắt hai anh em phải chia đồ chơi thì cả Thành và Thuỷ đều muốn nhường cho nhau. Khi bị mẹ giục nhiều hơn, Thành cho hai con búp bê đứng về hai phía thì Thuỷ “tru tréo lên giận giữ: – Anh lại chia rẽ con Vệ Sĩ với con Em Nhỏ à? Sao anh ác thế!”. Lời của Thuỷ thật ngây thơ nhưng hàm chứa một ý nghĩa nhân đạo. Con Vệ Sĩ và con Em Nhỏ là hiện thân của Thành và Thuỷ. Hai anh em Thành và Thuỷ phải xa nhau nhưng Thủy thì không muốn như thế. Hai từ ác thế chính là dành tặng cho những người lớn, những người đã đang tâm chia lìa hai anh em Thành và Thuỷ.Thuỷ muốn hai con búp bê mãi sống bên nhau chính là mong cho hai anh em không bị chia lìa.
– Hành động nhường búp bê cho nhau vừa thể hiện tình yêu thương của hai anh em vừa muốn nhắn nhủ với bậc cha mẹ về sự đau đớn của cảnh chia lìa trong lòng con trẻ.
– Tình thương của Thành dành cho em còn thể hiện trong việc Thành dẫn em đến trường để chào từ biệt bạn bè. Ra khỏi trường, Thành kinh ngạc khi thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật. Chi tiết này làm nổi bật hoàn cảnh đáng thương của hai em. Đáng lẽ nỗi buồn của hai em phải được mọi người quan tâm chia sẻ nhưng mọi người vẫn dửng dưng như không có chuyện gì xảy ra. Điều này càng làm tăng thêm tâm trạng xót xa, buồn tủi của hai em.
– Tình cảm giữa Thành và Thuỷ được biểu hiện cảm động nhất vào lúc hai anh em chuẩn bị chia tay nhau. “Cuộc chia tay đột ngột quá. Thuỷ như người mất hồn, mặt tái xanh như tàu lá. Em chạy vội vào trong nhà mở hòm đồ chơi của nó ra. Hai con búp bê tôi đã đặt gọn vào trong đó. Thuỷ lấy con Vệ Sĩ ra đặt lên giường tôi, rồi bỗng ôm ghì lấy con búp bê, hôn gấp gáp lên mặt nó và thì thào: – Vộ Sĩ thân yêu ở lại nhé! Ởlại gác cho anh tao ngủ nhé! Xa mày, con Em Nhỏ sẽ buồn lắm đấy, nhưng biết làm thế nào… Lời nói và hành động của Thuỷ xuất phát từ tình cảm sâu đậm của em. Hành động “đặt con Em Nhỏ quàng tay vào con Vệ Sĩ” thể hiện cao độ mong ước được bên anh của Thuỷ. Trước những hành dộng của Thuỷ, Thành chỉ biết đứng nhìn và không nói nên lời. Sự đau xót đang nén chặt trong lòng Thành và còn chờ một cảm xúc nữa là thể hiện ra ngoài bằng nước mắt. Và quả thực Thành đã “mếu máo trả lời và đứng như chôn chân xuống đất”. Hai từ “Anh xin hứa” là tất cả những gì Thành có thể làm cho em trong lúc anh em sắp xa nhau.
Câu chuyện là bài học sâu sắc cho các bậc cha mẹ. Những gì con trẻ thể hiện thật ngây thơ nhưng cũng thật sâu sắc. Những gì các em cần là hạnh phúc gia đình, là mái nhà ấm cúng có mẹ và có cha.
Cảm nghĩ của em về truyện ngắn “Cuộc chia tay của những con búp bê” của Khánh Hoài
Trong xã hội hiện nay, nhiều trẻ em đang bị bạo hành, không có một mái ấm gia đình đúng nghĩa. Không được đảm bảo quyền lợi của mình.Chính vì vậy,
tác phẩm ” Cuộc chia tay của những con búp bê” của Khánh Hoài là một câu chuyện vô cùng cảm động, là tiếng chuông cảnh tỉnh người lớn, khi đối xử với trẻ nhỏ
Câu chuyện xoay quanh hai nhân vật Thành và Thủy hai em rất yêu thương và che chở cho nhau từ khi còn thơ bé. Họ có nhiều kỷ niệm chung gắn bó với nhau hồi lớp năm khi áo Thành bị rách Thủy đã đem kim chỉ ra sân khâu vá cho Thành. Một biểu hiện giản dị, những thể hiện tình cảm gắn bó của hai anh em.
Đi học đi chơi hai anh em cũng đều có nhau. Nhưng rồi sóng gió gia đình xảy ra, bố mẹ ly hôn, hai em mỗi người một nơi. Sự đau khổ hằn lên khuôn mặt của hai đứa trẻ vô tội. Thủy thì chỉ biết khóc nức nở, trong khi đó anh trai Thanh thì cắn chặt môi để tiếng khóc nén lại trong lòng không bật lên thành tiếng. Những giọt nước mắt khi cha mẹ chia lìa đôi ngả, anh em ly tán, tan nát
Tác giả đã dùng những lời lẽ chân thành của mình để miêu tả cuộc chia ly ấy, khiến cho người đọc không khỏi nghẹn ngào, xúc động vì những tình cảm chân thành, mộc mạc mà trẻ thơ dành cho nhau.
Khi bố mẹ chia tay nhau, mọi thứ trong gia đình cũng đều chia đôi. Đến cả những món đồ chơi của hai anh em cũng được mẹ bảo chia đôi, khiến cho hai anh em vô cùng buồn khổ. Thành muốn “nhường” lại hai con búp bê Vệ sĩ và Em nhỏ cho cô em gái của mình là Thủy. Nhưng Thủy lại sợ anh chia đôi hai con búp bên nên vội nói ” Sao anh ác thế? Anh định chia rẽ chúng sao?”,
Nhưng rồi cô bé lại sợ không có vệ sĩ thì không có người canh gác cho anh ngủ. Điều này thể hiện tình cảm của Thủy dành cho anh trai mình vô cùng sâu sắc, một cô em gái nhỏ giàu tình cảm luôn lo lắng cho những người thân yêu của mình.
Nghĩ thế nên Thủy quyết định để lại hết hai con búp bê lại cho Thành anh trai của mình. Hai con búp bê mãi mãi sẽ không phải rời xa nhau như Thủy và Thành. Hành động này của cô bé khiến người đọc vô cùng cảm động, cảm thấy em dường như lớn hơn tuổi thực của mình biết suy nghĩ vô cùng sâu sắc, thấu tình đạt lý, biết hy sinh chịu thiệt thòi cho người mình yêu thương.
Cuộc chia tay của Thủy với mái trường, thầy cô, bạn bè thân thiết, cũng khiến cho người đọc không ngăn được dòng lệ của mình, khi cô bé nói “Mẹ em sẽ sắm cho em một thúng hoa quả để ra chợ ngồi bán”. Câu nói của Thủy khiến cô giáo bàng hoàng, mặt tái đi vì đau đớn. Một cô bé đang tuổi ăn tuổi chơi nhưng từ nay không được tới trường, đánh mất tuổi thơ vui vẻ để bước vào cuộc sống, mưu sinh vất vả
Tác giả Khánh Hòa với những câu văn đầy nhân văn, giàu cảm xúc của mình đã khiến người đọc cảm nhận được sự mất mát quá lớn của những đứa trẻ khi gia đình tan vỡ, khiến các em phải trưởng thành sớm, và đánh mất đi tuổi thơ vui vẻ, thơ ngây hồn nhiên của mình.
Qua tác phẩm “Cuộc chia tay của những con búp bê”của mình tác giả muốn gửi gắm tới những người lớn hãy biết sống tích cực hơn đừng để trẻ con phải gánh chịu những hậu quả do gia đình ly tán. Bởi trong bất kỳ cuộc chia ly nào thì trẻ nhỏ luôn là người gánh chịu nhiều thiệt thòi nhất.
Phân Tích Truyện Cuộc Chia Tay Của Những Con Búp Bê của Khánh Hoài.
Chia li, chuyện ấy tưởng chừng như chỉ có ở con người, ở những người đã lớn, đã trưởng thành. Vậy mà tác giả Khánh Hoài đã đem sự chia ly ấy đến với hai con búp bê. Văn bản Cuộc chia tay của những con búp bê, nhà văn Khánh Hoài đề cập đến những tình cảm và tấm lòng vị tha, nhân hậu, trong sáng và cao đẹp của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào bất hạnh để khơi dậy trong lòng mỗi chúng ta: Tình cảm anh em trong sáng và biết thông cảm với những bạn có hoàn cảnh không may.
Truyện Cuộc chia tay của những con búp bê của Khánh Hoài đạt giải nhì, trích trong tuyển tập thơ văn được giải thưởng cuộc thi viết về quyền trẻ em do Viện Khoa học giáo dục tổ chức cứu trợ trẻ em Thụy Điển – 1992.
Truyện viết về cuộc chia tay đầy xúc động và những tình cảm chân thành của hai anh em ruột khi gia đình tan vỡ. Nhân vật chính là Thành và Thủy. Truyện được kể theo ngôi thứ nhất. Người xưng ”tôi”trong truyện là Thành, là người chứng kiến các việc xảy ra, cũng là người cùng chịu nỗi đau như em gái mình. Cách lựa chọn ngôi kể này giúp tác giả thể hiện được một cách sâu sắc những suy nghĩ, tình cảm và tâm trạng nhân vật. Mặt khác, kể theo ngôi này cũng làm tăng tính chân thực của truyện và do vậy sức thuyết phục của truyện cũng cao hơn.
Nhan đề mang ý nghĩa ẩn dụ và biểu tượng sâu sắc. Búp bê là những thứ vô tri vô giác nhưng lại gắn bó với tuổi thơ của những đứa trẻ. Khi “búp bê” chia tay cũng là lúc những đứa trẻ đó rơi vào nỗi đau đớn không thể thấu. Và đây cũng chính là cuộc chia tay của Thành và Thủy. Trẻ em chính là những nạn nhân đau xót của các cuộc hôn nhân không hạnh phúc, đáng lẽ ra các em phải được sống trong một gia đình đủ đầy thì lại phải chia lì nhau, mỗi người một nẻo.
Thành và Thủy là hai anh em rất mực yêu thương, đùm bọc, chở che cho nhau từ tấm bé. Tình cảm đó được biểu hiện qua nhiều chi tiết như hồi lớp Năm, có lần Thành đi đá bóng bị rách áo, chính Thủy đã đem kim chỉ ra sân để vá cho anh. Một biểu hiện thật bình dị, giản đơn nhưng đượm tình nghĩa. Hai anh em đi học cũng luôn đi cùng nhau “vừa đi vừa trò chuyện”.
Khi bố mẹ bỏ nhau, hai anh em phải mỗi người một nơi, nỗi đau hiện lên từng khuôn mặt đến ngạt thở. Thủy “khóc nức nở, tức tưởi” trong khi Thành thì “cắn chặt môi để khỏi bật lên tiếng khóc to, nhưng nước mắt cứ tuôn ra như suối, ướt đẫm cả gối”. Những giọt nước mắt đó chứa đầy sự đau đớn và tủi nhục khi gia đình tan vỡ. Tác giả đã khiến người đọc không kìm được xúc động khi đọc những câu văn thẫm đẫm nước mắt này.
Yêu thương nhau là vậy, thế mà hai anh em lại phải chia lìa nhau. Khi mẹ bảo hai anh em chia đồ chơi thì Thủy bất giác run lên bần bật, kinh hoàng, cặp mắt buồn thăm thẳm, hai bờ mi sưng mọng lên vì khóc nhiều. Thủy mở to đôi mắt như người mất hồn, loạng choạng bám vào cánh tay anh. Thành buồn bã, không muốn chia đồ chơi, muốn cho em tất cả. Hai anh em cứ thừ ra, chẳng muốn chia bôi, cũng chẳng muốn thu lại. Khi phải chia con Én nhỏ và con Vệ sĩ, hai anh em rất buồn khổ, đau xót, bất lực . Rõ ràng là hai anh em rất buồn bã, đau đớn, không muốn chia nhau búp bê. Người mẹ đã phải giục đến lần thứ ba thì hai anh em mới phải bắt buộc chia nhau. Và khi nghe nói đến phải chia cả hai đều rất lo lắng, sợ hãi, lo âu.
Khi thấy anh chia hai con búp bê ra hai bên, Thủy còn tru lên giận dữ. Tâm trạng của Thủy có sự mâu thuẫn. Mâu thuẫn ở chỗ một mặt Thủy rất giận dữ không muốn chia rẽ hai con búp bê, nhưng mặt khác em lại rất thương anh, sợ đêm đêm không có con vệ sĩ canh giấc ngủ cho anh, nên đã rất bối rối sau khi đã tru tréo lên giận dữ. Đưa ra tình huống này, nhà văn Khánh Hoài muốn gợi lên trong lòng mỗi chúng ta những suy nghĩ lắng sâu và đợi chờ câu trả lời của bạn đọc chúng ta. Có lẽ cách tốt nhất là gia đình Thành – Thủy phải đoàn tụ thì hai anh em sẽ không phải chia tay nhau, hai con búp bê cũng mãi được ở bên nhau.
Những mâu thuẫn và hình ảnh của hai anh em Thành Thủy khi chia đồ chơi gióng lên một hồi chuông cảnh tỉnh cho các bậc làm cha, làm mẹ, haỹ có trách nhiệm hơn với cuộc sống gia đình, hãy gìn giữ và cùng nhau vun đắp hạnh phúc, để trẻ em được hưởng cả tình yêu thương của cha và mẹ.
Đoạn cuối tác giả kể về khoảng khắc Thủy chia tay lớp. Và ở đoạn này, thực sự người đọc không thể kìm được cảm xúc của. Khi cô giáo tặng Thủy quyển sổ và cây bút thì Thủy không dám nhận vì em sẽ không được đi học nữa, vì “mẹ em sẽ sắm cho em một thúng hoa quả để ra chợ ngồi bán”. Bàng hoàng và bất ngờ nhất khiến ai cũng phải giật mình là chi tiết khi Thủy cho biết: Em sẽ không được đi học nữa, do nhà bà ngoại xa trường quá mà em sẽ phải đi bán hoa quả. Điều đó có nghĩa là sau cuộc chia tay thầy và bạn này, cô bé đáng thương ấy sẽ bị ném ra cuộc đời kiến sống, sẽ vĩnh viễn mất niềm vui tuổi học trò thật là xót thương.
Kể lại câu chuyện chia tay đẫm nước mắt ấy, sau khi ra khỏi trường, Thành đã: “kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”. Đây là tình huống trớ trêu, đối chọi giữa nội tâm và ngoại cảnh. Cũng là diễn biến tâm lí được tác giả miêu tả rất hài hoà. Nghệ thuật miêu tả thiên nhiên, tạo vật đẹp đẽ, vô tư, bình thản trước cảnh ngộ bất hạnh của con người làm tăng thêm nỗi buồn sâu thẳm, trạng thái thất vọng, bơ vơ, lạc lõng của nhân vật trong truyện và như một lời nhắc khẽ: mỗi người hãy lắng nghe và chú ý đến những gì đang diễn ra quanh ta, để san sẻ nỗi đau cùng đồng loại. Không nên sống dửng dưng, vô tình.
Tóm lại, qua văn bản Cuộc chia tay của những con búp bê, Khánh Hoài muốn nhắn nhủ tới bạn đọc rằng tình cảm của gia đình, hạnh phúc của gia đình vô cùng quý giá và quan trọng. Mọi người hãy cố gắng bảo vệ và giữ gìn, không nên vì bất cứ lý do nào để làm tổn hại đến những tình cảm tự nhiên, trong sáng ấy, làm tan vỡ hạnh phúc gia đình.
Văn học trẻ Sưu Tầm