Những cơn mưa rào như trút của mùa hạ chấm dứt cùng cái năng oi ả nhường chỗ cho bầu trời cao xanh mùa thu là lúc tất thảy trẻ em lại rộn ràng đón Trung Thu. Tết Trung Thu diễn ra theo lịch của người làm nông với mùa thu lúa, ngô, bưởi… Đặc biệt là mùa thị chín thơm nức ngoài vườn. Thời tiết dịu nhẹ hoà trộn giữa cái lạnh se se, cái nóng mùa hè còn sót lại và những hương thơm của hoa trái mùa thu thì người Việt chúng ta có tập tục quây quần đoàn viên, chăm nom cho mọi trẻ em trong nhà.

Mỗi Trung Thu, trẻ nhỏ lại háo hức nghe kể về sự tích Chị Hằng, chú Cuội

Sự tích chị Hằng

Ngày xửa ngày xưa có một cô gái tên là Hằng Nga vô cùng xinh đẹp mà tính tình cũng rất đỗi hiền dịu. Nàng là vợ của anh hùng cái thế Hậu Nghệ – người có tài thiện xạ tuyệt đỉnh đã bắn rớt chín ông mặt trời để cứu tất cả mọi người thoát khỏi nạn hỏa thiêu.

Hậu Nghệ chồng nàng, nhờ vậy trở nên rất nổi tiếng. Chẳng bao lâu sau chàng đã có rất nhiều đệ tử xin đến tầm sư học đạo. Cho đến một ngày trong khi đang đi đến đảo Côn Lôn để gặp bạn thì Hậu Nghệ gặp được vương mẫu nương nương và được Người ban tặng một viên thần dược trường sinh bất tử, nếu uống vào chàng sẽ được thành tiên và bay thẳng về trời.

Nhận được món quà quý, Hậu Nghệ vô cùng mừng rỡ. Tuy thế, chàng cũng không khỏi lo lắng vì tình cảm quyến luyến với Hằng Nga và không muốn vợ chồng chia cắt. Chính vì vậy, chàng đã mang viên linh dược về nhà đưa cho vợ cất giữ vào một cái lọ kín.

Tin đến tai Bồng Mông là một trong những đệ tử của Hậu Nghệ. Người này vốn có tâm địa gian ác, trong một lần Hậu Nghệ đi săn, hắn giả ốm để ở lại thực hiện mưu đồ cướp vật báu. Hậu Nghệ chất phác không mảy may nghi ngờ. Ngay khi chàng vừa đi khỏi thì Bồng Mông lập tức mang bảo kiếm uy hiếp Hằng Nga bắt nàng phải giao thần dược. Hằng Nga bất đắc dĩ, không thể giao thần dược cho kẻ gian ác, liền uống viên thần dược. Và thật kỳ diệu thay, người nàng trở nên nhẹ bẫng, không chút trọng lực. Cứ thế nàng từ từ theo gió bay lên trời. Tuy nhiên, vì tình yêu với Hậu Nghệ quá sâu nặng nên nàng đã neo lại cung trăng là nơi gần nhất với thế giới của con người để ngày ngày được nhìn xuống dương thế trong nỗi nhớ thương chàng Hậu Nghệ.

Hậu Nghệ trở về thương nhớ Hằng Nga, khi chàng ngước lên trời để gọi tên nàng thì bỗng nhận thấy ông trăng đêm nay sáng và đẹp hơn ngày thường. Không những thế, chàng còn nhìn thấy gương mặt người vợ hiền của mình trên đó. Ngay lập tức chàng cùng với gia nhân lập bàn hương án để tế Hằng Nga. Mọi người khi nghe tin Hằng Nga đã thành tiên bay lên cung trăng cũng cùng nhau lập bàn hương án để tế nguyệt, cầu bình an. Và nghi thức đó dần dần trở thành phong tục quen thuộc, không thể thiếu trong những ngày trung thu hằng năm của người Việt.

Sự tích chú Cuội

Ngày xưa ở một miền nọ có một người tiều phu tên là Cuội. Một hôm, như lệ thường, Cuội vác rìu vào rừng sâu tìm cây mà chặt. Khi đến gần một con suối nhỏ, Cuội bỗng giật mình trông thấy một cái hang cọp. Nhìn trước nhìn sau anh chỉ thấy có bốn con cọp con đang vờn nhau. Cuội liền xông đến vung rìu bổ cho mỗi con một nhát lăn quay trên mặt đất. Nhưng vừa lúc đó, cọp mẹ cũng về tới nơi. Nghe tiếng gầm kinh hồn ở sau lưng, Cuội chỉ kịp quẳng rìu leo thoắt lên ngọn một cây cao.

Từ trên nhìn xuống, Cuội thấy cọp mẹ lồng lộn trước đàn con đã chết. Nhưng chỉ một lát, cọp mẹ lẳng lặng đi đến một gốc cây gần chỗ Cuội ẩn, đớp lấy một ít lá rồi trở về nhai và mớm cho con. Chưa đầy ăn giập miếng trầu, bốn con cọp con đã vẫy đuôi sống lại, khiến cho Cuội vô cùng sửng sốt. Chờ cho cọp mẹ tha con đi nơi khác, Cuội mới lần xuống tìm đến cây lạ kia đào gốc vác về.

Dọc đường gặp một ông lão ăn mày nằm chết vật trên bãi cỏ, Cuội liền đặt gánh xuống, không ngần ngại, bứt ngay mấy lá nhai và mớm cho ông già! Mầu nhiệm làm sao, mớm vừa xong, ông lão đã mở mắt ngồi dậy. Thấy có cây lạ, ông lão liền hỏi chuyện. Cuội thực tình kể lại đầu đuôi. Nghe xong ông lão kêu lên:

– Trời ơi! Cây này chính là cây có phép “cải tử hoàn sinh” đây. Thật là trời cho con để cứu giúp thiên hạ. Con hãy chăm sóc cho cây nhưng nhớ đừng tưới bằng nước bẩn mà cây bay lên trời đó!

Nói rồi ông lão chống gậy đi. Còn Cuội thì gánh cây về nhà trồng ở góc vườn phía đông, luôn luôn nhớ lời ông lão dặn, ngày nào cũng tưới bằng nước giếng trong.

Từ ngày có cây thuốc quý, Cuội cứu sống được rất nhiều người. Hễ nghe nói có ai nhắm mắt tắt hơi là Cuội vui lòng mang lá cây đến tận nơi cứu chữa. Tiếng đồn Cuội có phép lạ lan đi khắp nơi.

Một hôm, Cuội lội qua sông gặp xác một con chó chết trôi. Cuội vớt lên rồi giở lá trong mình ra cứu chữa cho chó sống lại. Con chó quấn quít theo Cuội, tỏ lòng biết ơn. Từ đấy, Cuội có thêm một con vật tinh khôn làm bạn.

Một lần khác, có lão nhà giàu ở làng bên hớt hải chạy đến tìm Cuội, vật nài xin Cuội cứu cho con gái mình vừa sẩy chân chết đuối. Cuội vui lòng theo về nhà, lấy lá chữa cho. Chỉ một lát sau, mặt cô gái đang tái nhợt bỗng hồng hào hẳn lên, rồi sống lại. Thấy Cuội là người cứu sống mình, cô gái xin làm vợ chàng. Lão nhà giàu cũng vui lòng gả con cho Cuội.

Vợ chồng Cuội sống với nhau thuận hòa, êm ấm thì thốt nhiên một hôm, trong khi Cuội đi vắng, có bọn giặc đi qua nhà Cuội. Biết Cuội có phép cải tử hoàn sinh, chúng quyết tâm chơi ác. Chúng bèn giết vợ Cuội, cố ý moi ruột người đàn bà vứt xuống sông, rồi mới kéo nhau đi. Khi Cuội trở về thì vợ đã chết từ bao giờ, mớm bao nhiêu lá vẫn không công hiệu, vì không có ruột thì làm sao mà sống được.

Thấy chủ khóc thảm thiết, con chó lại gần xin hiến ruột mình thay vào ruột vợ chủ. Cuội chưa từng làm thế bao giờ, nhưng cũng liều mượn ruột chó thay ruột người xem sao. Quả nhiên người vợ sống lại và vẫn trẻ đẹp như xưa. Thương con chó có nghĩa, Cuội bèn nặn thử một bộ ruột bằng đất, rồi đặt vào bụng chó, chó cũng sống lại. Vợ với chồng, người với vật lại càng quấn quít với nhau hơn xưa.

Nhưng cũng từ đấy, tính nết vợ Cuội tự nhiên thay đổi hẳn. Hễ nói đâu là quên đó, làm cho Cuội lắm lúc bực mình. Ðã không biết mấy lần, chồng dặn vợ: “Có đái thì đái bên Tây, chớ đái bên Ðông, cây dông lên trời!”. Nhưng vợ Cuội hình như lú ruột, lú gan, vừa nghe dặn xong đã quên biến ngay.

Một buổi chiều, chồng còn đi rừng kiếm củi chưa về, vợ ra vườn sau, không còn nhớ lời chồng dặn, cứ nhằm vào gốc cây quý mà đái. Không ngờ chị ta vừa đái xong thì mặt đất chuyển động, cây đảo mạnh, gió thổi ào ào. Cây đa tự nhiên bật gốc, lững thững bay lên trời.

Vừa lúc đó thì Cuội về đến nhà. Thấy thế, Cuội hốt hoảng vứt gánh củi, nhảy bổ đến, toan níu cây lại. Nhưng cây lúc ấy đã rời khỏi mặt đất lên quá đầu người. Cuội chỉ kịp móc rìu vào rễ cây, định lôi cây xuống, nhưng cây vẫn cứ bốc lên, không một sức nào cản nổi. Cuội cũng nhất định không chịu buông, thành thử cây kéo cả Cuội bay vút lên đến cung trăng.

Từ đấy Cuội ở luôn cung trăng với cả cái cây quý của mình. Mỗi năm cây chỉ rụng xuống biển có một lá. Bọn cá heo đã chực sẵn, khi lá xuống đến mặt nước là chúng tranh nhau đớp lấy, coi như món thuốc quý để cứu chữa cho tộc loại chúng. Nhìn lên mặt trăng, người ta thấy một vết đen rõ hình một cây cổ thụ có người ngồi dưới gốc, người ta gọi cái hình ấy là hình chú Cuội ngồi gốc cây đa….

Hai câu chuyện cổ tích về chú Cuội và chị Hằng với những yếu tố ly kỳ và hấp dẫn chắc chắn sẽ là một món quà tinh thần ý nghĩa, tạo được sự thích thú cho các bé trong đêm tết trung thu. Mọi người và Vanhoctre cùng kể trong đêm Rằm Trung Thu về hai sự tích tiêu biểu này trong khi trao quà và dẫn các bé đi chơi nhé!