Văn học Thế giới
Nobel Văn học, lần đầu tiên trong lịch sử giải được trao cùng lúc cho hai tác giả
Giải Nobel Văn học 2018 đã bị hoãn lại và vừa được trao cùng lúc với giải năm nay, 2019.
Viện Hàn lâm Thụy Điển vừa công bố một lúc tên hai tác giả đoạt giải Nobel Văn học 2018 và 2019. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, giải Nobel Văn học được trao cùng lúc cho hai tác giả.
Nobel Văn học 2018 thuộc về nữ tác giả người Ba Lan Olga Tokarczuk.
Nobel Văn học 2019 được trao cho biên kịch, tác giả người Áo Peter Handke
Tác phẩm của Peter đầy khao khát khám phá và những khám phá ấy trở nên sống động khi được ông chuyển tải bằng văn phong, ngôn ngữ sáng tạo, cách diễn đạt văn chương mới. Ông đã tuyên bố: “Khả năng tiếp nhận là tất cả mọi thứ”. Với mục tiêu này, ông để ý kỹ càng đến ngay cả những chi tiết nhỏ nhất trong trải nghiệm hàng ngày với tâm thế ý vị sâu sắc. Do đó, tác phẩm của ông được đặc trưng bởi một tinh thần phiêu lưu mạnh mẽ, nhưng cũng có khuynh hướng hoài niệm, điều này xuất hiện lần đầu tiên vào đầu những năm 1980, trong vở kịch Uber die Dorfer 1981 (Về làng, 2015) và đặc biệt trong tiểu thuyết Die Wiederholung, 1986 (Lặp lại, 1988), nơi nhân vật chính Georg Kobal trở về nguồn gốc Xla-vơ (Slavonic) của Handke bên phía đằng ngoại.
Handke đã nói rằng, “những tác phẩm kinh điển đã cứu tôi”. Điều này thể hiện trong những ghi chép của ông, trong cuốn sách gần đây Vor der Baumschattenwand nachts: Zeichen und Anflüge von der Perodesie (Trước bức tường bóng cây vào ban đêm: Các dấu hiệu và cách tiếp cận từ ngoại vi) 2007-2015. Tầm quan trọng của các tác phẩm kinh điển cũng được thể hiện rõ trong các bản dịch của ông từ tiếng Hy Lạp cổ đại, các tác phẩm của Aeschylus, Euripides, Sophocles. Ông cũng đã dịch một loạt các tác phẩm từ tiếng Pháp và tiếng Anh, các sáng tác của Emanuel Bove, René Char, Marguerite Duras, Julien Green, Patrick Modiano, Francis Prid và Shakespeare.
Đồng thời Handke vẫn là một nhà văn vô cùng hiện đại và một trong những khía cạnh thể hiện điều này là sự tương đồng của ông với Franz Kafka. Có cùng một bối cảnh xuất thân, Handke đã phải nổi loạn chống lại truyền thống gia đình của mình. Handke chọn theo đằng ngoại, di sản truyền thống Xla-vơ, một lý do quan trọng cho vọng tưởng chống chủ nghĩa dân tộc về nguồn gốc Balkan của ông. Dù đôi khi ông gây ra tranh cãi, Handke cũng không thể được coi là một nhà văn hành động theo nghĩa của Sartre, và ông không đưa ra cho chúng ta một ý đồ chính trị nào.
Trước khi đoạt giải Nobel Văn học 2019, Peter Handke là chủ nhân của nhiều giải thưởng văn học danh giá như: Georg Buchner (1973), Vilenika International Literary (1987), Brothers Karie Award (2000), America Award (2002), Grober Literaturpreis der Bayerischen Akademie der Schonen Kunste (2008), Franz Kafka (2009), Mulheimer Dramatikerpreis (2012), International Ibsen Award (2014), Nestroy-Theaterpreis (2018)…
Hội đồng Nobel nhận xét ông có “những tác phẩm có tầm ảnh hưởng với ngòi bút điêu luyện đã khai phá khía cạnh đặc trưng bên trong lẫn biểu hiện bề ngoài của nhân loại”. “Peter Handke là một trong những người kiến tạo văn xuôi vĩ đại. Ông đã dành cả sự nghiệp của mình để khai phá thế giới tự nhiên và hệ ý thức của con người với giọng văn tinh tế, hài hước và tràn đầy cảm hứng”, Jonathan Galassi – ông chủ nhà xuất bản Farrar Straus & Giroux – nhận xét về tác phẩm của Peter Handke. Các nhà phê bình hiện đại gọi Peter Handke là nhà văn “tiên phong đổi mới”, còn ông tự nhận mình theo trường phái truyền thống và bảo thủ.
Trong lĩnh vực sản xuất phim, ông thành công khi viết kịch bản và bắt tay với đạo diễn Đức – Wim Wender. Các tác phẩm của họ khám phá sự cô đơn, cái chết. Năm 1972, Wender chuyển thể tiểu thuyết The Goalkeeper’s Fear of the Penalty của ông thành phim, nói về một thủ môn phạm tội giết người sau khi bị đuổi khỏi trận đấu. Ông đạo diễn tác phẩm The Left–Handed Woman, ra mắt năm 1978, được đề cử Cành Cọ Vàng tại Liên hoan phim Cannes năm đó. Nhà văn còn giành giải vàng tại Liên hoan phim Đức năm 1975 cho kịch bản phim Falsche Bewegung. Năm 1987, ông đồng sáng tác kịch bản phim kinh điển Wings of Desire – nói về một cặp thiên thần lang thang ở Berlin. Cuộc đời ông được đưa vào bộ phim tài liệu Peter Handke: In the Woods, Might Be Late của đạo diễn Corinna Belz, ra mắt năm 2016.
Ngoài 70 tuổi, Peter Handke sống ở ngoại ô Paris (Pháp). Ông vẫn miệt mài sáng tác. Vở kịch The Innocent, Me and the Unknown Woman by the Side of the Road của ông công chiếu tại Vienna (Áo) hồi tháng 2/2016. Cuối năm đó, phim The Beautiful Days of Aranjuez chuyển thể từ tiểu thuyết của ông, đồng thời do ông viết một nửa kịch bản, tranh giải tại Liên hoan phim Venice.